Polon

Maria:
Poświęciłam swoją rozprawę doktorską promieniowaniu uranowemu. Od początku zakładałam, że nie tylko uran emituje promieniowanie. Miałam rację! Razem z Piotrem pracowaliśmy nad oczyszczeniem blendy uranowej w poszukiwaniu substancji odpowiedzialnych za to zjawisko. Po miesiącach prac, wyizolowaliśmy polon i rad.
Polon to wysoce radioaktywny pierwiastek chemiczny, odkryty przeze mnie i mojego męża w 1898 roku. Jest setki razy bardziej radioaktywny niż uran! Dzięki temu odkryciu, możliwe były też inne, np. energia atomowa. Polon stosowany jest w satelitach jako źródło ciepła i elektryczności. Znajduje też zastosowanie  jako źródło promieniowania alfa, lub, wraz z berylem, neutronów. Ogólnie rzecz biorąc, polon jest silnie toksyczny. Nie znajduje tylu zastosowań, co rad.


To fragment mojej rozmowy z Marią Curie. A co o polonie mówią inne źródła?

Polon jest silnie radioaktywnym, srebrzystoszarym metalem.

Polon jest silnym emiterem promieniowania alfa – miligram polonu-210 emituje tyle samo cząstek alfa, co 4,5 grama radu-226. Próbka polonu emanuje niebieską poświatą – jest to efekt wzbudzenia otaczającego ją powietrza. Jeden gram polonu wydziela 140 watów mocy, ogrzewając się przy tym do ponad 500 °C. Z tego względu był on niegdyś używany jako lekkie źródło ciepła w satelitach i pojazdach kosmicznych, np. w radzieckich Łunochodach do ogrzewania podzespołów podczas zimnych nocy księżycowych. Obecnie jest jeszcze czasami stosowany jako wygodne, wysokowydajne źródło cząstek alfa.
Polon występuje w skorupie ziemskiej w śladowych ilościach w rudach uranu oraz jako tlenek. Jego stężenie w tych rudach jest jednak tak małe, że przemysłowo opłaca się go otrzymywać na drodze wcześniej wspomnianego bombardowania bizmutu neutronami:

20983Bi + 10n → 21083Bi → 21084Po + e⁻ + ν_e

Własności chemiczne polonu.
Polon w związkach chemicznych przyjmuje stopnie utlenienia: -II, II, IV (najtrwalsze połączenia) i VI.
Do najważniejszych związków polonu(II) należą: H2Po, PoCl2 i PoO.
Za najważniejsze związki polonu(IV) uznaje się: żółty PoO2, różowy PoCl4, czerwony PoBr4, czarny PoI4 oraz PoS i Po(OH)4.
Polon tworzy z metalami polonki, np. PbPo. Metaliczny polon reaguje z rozcieńczonymi kwasami, ulega też działaniu fluoru.

Polon leży w układzie okresowym tuż pod tellurem i sąsiaduje z bizmutem w tym samym 6 okresie. Nic więc dziwnego, że pod pewnymi względami podobny jest do telluru, pod innymi do bizmutu. Wodorotlenek polonu(IV) jest zbliżony właściwościami do Bi(OH)3, a siarczek polonu(II) PoS bardziej przypomina Bi2S3.

 Źródła:

• Prezentacja "W jaki sposób Maria Skłodowska - Curie wydzieliła rad i polon z blendy uranowej"; Warsztaty metodyczne dla nauczycieli chemii szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych; K. Kuśmierczyk
•  Wikipedia - hasła: Maria Skłodowska - Curie, polon 
• _{Rozmowa z Marią - www.mariasklodowska.pl}